Οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες ενός παιδιού, όπως το να τρώει λιγότερο, να αρνείται το σπιτικό φαγητό, να προτιμά τα έτοιμα γεύματα ή να αποφεύγει να τρώει σε κοινωνικές εκδηλώσεις, μπορεί να οφείλονται σε διάφορες αιτίες και δεν είναι απαραιτήτως ένδειξη κάποιας διαταραχής πρόσληψης τροφής. Πιο συγκεκριμένα:

  • Οι προτιμήσεις των παιδιών εξελίσσονται και μπορεί να διαμορφωθούν προτιμήσεις για συγκεκριμένες γεύσεις ή υφές.
  • Το να τρώνε λιγότερο ή καθόλου μπροστά σε φίλους μπορεί να αντανακλά ανησυχίες για το πώς «τα βλέπουν» οι άλλοι.
  • Η προτίμηση έτοιμων γευμάτων μπορεί να είναι ένας τρόπος για έναν έφηβο να εκφράσει την ανάγκη για αυτονομία στις επιλογές του φαγητού του.
  • Το στρες, το άγχος, οι κοινωνικές πιέσεις ή η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορούν συχνά να επηρεάσουν τις διατροφικές συνήθειες. Το φαγητό μπορεί να χρησιμοποιείται ως ένα μέσο παρηγοριάς ή ελέγχου κατά τη διάρκεια δύσκολων περιόδων.
  • Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, όπως πεπτικά προβλήματα, αλλεργίες ή ορμονικές αλλαγές, μπορεί να επηρεάσουν την όρεξη και την ανοχή στα τρόφιμα.

Ως γονείς, για να βοηθήσουμε τα παιδιά και τους εφήβους να οικοδομήσουν μια θετική, ισορροπημένη σχέση με το φαγητό υπάρχουν διάφορα βήματα που μπορούμε να ακολουθήσουμε. Αρχικά, παρατηρούμε με ηρεμία τυχόν νέα μοτίβα, όπως αλλαγές στην όρεξη, στις προτιμήσεις τροφίμων ή στις συμπεριφορές κατά τη διάρκεια του γεύματος. Η καταγραφή του πότε και πώς συμβαίνουν αυτές οι αλλαγές μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες εάν αργότερα χρειαστεί να αναζητήσουμε επαγγελματική συμβουλή. Επιπλέον, μπορούμε να ξεκινήσουμε μια ανοιχτή συζήτηση για να κατανοήσουμε την οπτική του παιδιού/εφήβου. Μπορούμε να κάνουμε ερωτήσεις όπως: «Παρατήρησα ότι δεν φαίνεται να απολαμβάνεις τόσο πολύ τα γεύματα. Θα ήθελες να μιλήσουμε γι’ αυτό;». Είναι σημαντικό να μην αντιδράμε με απογοήτευση ή κριτική, καθώς αυτό μπορεί να αυξήσει το άγχος τους. Αντ’ αυτού, παραμένουμε ήρεμοι και υποστηρικτικοί, δίνοντας βάση στην κατανόηση των αιτιών πίσω από τις παρατηρούμενες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες. Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τη ρουτίνα φαγητού, όπως είναι για παράδειγμα, τα οικογενειακά γεύματα, καθώς καλλιεργούν ένα προβλέψιμο και ασφαλές περιβάλλον. Επιπλέον, φροντίζουμε να υπάρχει διαθέσιμη ποικιλία τροφίμων χωρίς να επιβάλλουμε συγκεκριμένες επιλογές. Η παρουσίαση των επιλογών με ελκυστικό τρόπο επιτρέπει στα παιδιά (ιδιαίτερα σε αυτά μικρότερης ηλικίας) να εξερευνήσουν χωρίς πίεση, γεγονός που μπορεί να διευρύνει σταδιακά την άνεσή τους με διαφορετικά τρόφιμα. Φυσικά, είναι σημαντικό να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε φράσεις που σχετίζονται με την κουλτούρα της δίαιτας ή αυστηρούς κανόνες γύρω από το φαγητό, αλλά να επικεντρωνόμαστε στην ισορροπία, την ποικιλία και την απόλαυση του φαγητού.

Εάν παρατηρούμε συνεχιζόμενες συμπεριφορές, όπως ο περιορισμός ορισμένων τροφίμων, η ακραία επιλεκτικότητα ή η εμμονή με την «υγιεινή» διατροφή, τότε είναι σημαντικό να διερευνήσουμε και τυχόν άλλα σημάδια, όπως σημαντικές αλλαγές στο βάρος, αποφυγή γευμάτων ή απόκρυψη τροφίμων. Εάν οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες επιμένουν ή εντείνονται, είναι σημαντικό να απευθυνθούμε σε παιδίατρο, ψυχολόγο, και διατροφολόγο που ειδικεύονται στην υγεία των παιδιών και των εφήβων. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να προσφέρει πολύτιμη υποστήριξη και να αποτρέψει την ανάπτυξη πιο σοβαρών προβλημάτων.