Η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να μπαίνει κανείς συναισθηματικά στη θέση ενός άλλου ατόμου και να νιώθει τα συναισθήματα που βιώνει. Για παράδειγμα, όταν βλέπουμε κάποιο άτομο στεναχωρημένο, να μπορούμε να νιώσουμε τη λύπη και πιθανόν την απογοήτευση του, να μπούμε δηλαδή «στα παπούτσια του». Η ενσυναίσθηση είναι μια πολύ σημαντική δεξιότητα και βοηθά να συνδεόμαστε με ουσιαστικό τρόπο με τους γύρω μας. Είναι όμως σημαντικό να μπορούμε να συναισθανόμαστε το άλλο άτομο, αλλά ταυτόχρονα να μην ταυτιζόμαστε πλήρως με τα συναισθήματα του. Ο όρος «συναισθηματικό σφουγγάρι» αν και δε χρησιμοποιείται επίσημα στην επιστημονική βιβλιογραφία, αναφέρεται στους ανθρώπους που επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα συναισθήματα των άλλων και τα απορροφούν, όπως ένα σφουγγάρι το υγρό. Πρόκειται συνήθως για άτομα με πολύ υψηλό επίπεδο ευαισθησίας απέναντι στη διάθεση και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων, συγχέοντας τα όρια ανάμεσα στα δικά τους συναισθήματα και τα συναισθήματα των άλλων. Αυτό μπορεί να επιφέρει συναισθηματική εξουθένωση, αγωνία, θλίψη και κόπωση. Τι μπορούμε να κάνουμε σε αυτές τις περιπτώσεις;
- Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το να έχουμε ενσυναίσθηση δε σημαίνει ότι χρειάζεται να παίρνουμε μέσα μας και να κουβαλάμε τα συναισθήματα και τα προβλήματα των άλλων.
- Δουλεύουμε με τον εαυτό μας πάνω σε κομμάτια αυτογνωσίας. Αναστοχαζόμαστε πάνω στα συναισθήματά μας και δίνουμε την ευκαιρία να διαφοροποιήσουμε ποιο συναίσθημα είναι δικό μας και ποιο συναίσθημα έχουμε απορροφήσει από κάποιον άλλον.
- Προσπαθούμε να παραμείνουμε στο δικό μας ρόλο και να μην παίρνουμε την ευθύνη του άλλου ατόμου και των συναισθημάτων του.
- Λέμε στον εαυτό μας ότι είναι «εντάξει» να μην κάνουμε τα προβλήματα του άλλου δικά μας (δε μας κάνει λιγότερο καλό φίλο, σύντροφο ή γονέα).
- Μαθαίνουμε να λέμε «όχι» και δίνουμε χώρο στον εαυτό μας να κάνει ένα βήμα πίσω όταν το χρειάζεται.
- Δίνουμε προτεραιότητα σε δραστηριότητες αυτοφροντίδας, που μας χαλαρώνουν και μας γεμίζουν ενέργεια.
- Αναζητούμε τη βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας. Η συζήτηση με έναν ειδικό μπορεί να μας βοηθήσει σημαντικά στο να δούμε τι είναι αυτό που μας διακινείται όταν κάποιο άτομο εκφράζει αρνητικά συναισθήματα, πώς νιώθουμε, τι αντιδράσεις υιοθετούμε και πώς να θέτουμε υγιή όρια. Παράλληλα, μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορούμε να επεξεργαστούμε και τις ενοχές που συχνά αναδύονται από τη θέσπιση των προσωπικών ορίων.
