Όπως οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά είναι φυσιολογικό να βιώνουν άγχος ορισμένες φορές, όπως επίσης φόβο ή έντονη ανησυχία, ανάλογα και με την ηλικία. Το κυριότερο χαρακτηριστικό των παιδιών με άγχος και γενικότερα με προβλήματα διάθεσης, είναι ότι εσωτερικεύουν τα προβλήματά τους, τα στρέφουν δηλαδή προς τον εαυτό τους. Ωστόσο, ένας τρόπος να μάθουν τα παιδιά να ηρεμούν σε στιγμές άγχους και να το διαχειρίζονται πιο αποτελεσματικά, είναι εστιάζοντας στο τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή στο σώμα τους, στην αναπνοή τους και στο περιβάλλον τους. Όταν το παιδί μας είναι ήρεμο μπορούμε να ξεκινήσουμε μία συζήτηση αρχικά μαζί του σχετικά με το τι μπορεί να κάνει προκειμένου να μάθει να διαχειρίζεται το άγχος του και την ανησυχία του όταν συμβαίνει. Ειδικότερα:
- Εξασκούμαστε μαζί με το παιδί σε τεχνικές αναπνοών, οπότε να μπορεί να χρησιμοποιήσει την τεχνική αυτή (πριν το κυριεύσει το άγχος). Μπορούμε να εξηγήσουμε στο παιδί την τεχνική της διαφραγματικής αναπνοής, χρησιμοποιώντας την παρακάτω άσκηση.
- Φαντάσου ότι έχεις μπροστά σου μια τούρτα με 10 κεριά.
- Προσπάθησε να σβήσεις τα κεριά αργά – αργά.
- Φαντάσου ότι σβήνεις τα κεριά ένα – ένα, για να σιγουρευτείς ότι θα σβήσουν καλά.
- Προτού σβήσεις ένα κερί, πάρε πρώτα μια βαθιά αναπνοή.
- Φύσηξε όσο πιο δυνατά μπορείς τον αέρα προς τα έξω.
- Κάνε το ίδιο και για τα 10 κεριά.
- Όταν σβήσουν όλα, χαλάρωσε.
- Μαθαίνουμε στο παιδί την προοδευτική μυϊκή χαλάρωση, με απλά παραδείγματα, όπως:
- Σκέψου ότι έχεις από ένα λεμόνι σε κάθε χέρι.
- Πιέζεις τα λεμόνια όσο πιο πολύ μπορείς για να βγάλουν όλο το χυμό.
- Έπειτα πετάς τα λεμόνια στο πάτωμα και χαλαρώνεις τα χέρια σου.
- Στη συνέχεια επαναλαμβάνεις μέχρι να έχεις ένα ποτήρι χυμό λεμόνι.
- Στο τέλος τινάζεις τα χέρια σου για να χαλαρώσεις.
- Ενθαρρύνουμε το παιδί να αντικαθιστά τις αρνητικές σκέψεις με θετικές, που εστιάζουν στο τι μπορεί να κάνει αντί για το τι δεν μπορεί.
- Δείχνουμε στο παιδί τρόπους για να κρατά απασχολημένο το μυαλό του όταν νιώθει άγχος. Αυτό μπορεί να γίνει με απλές και διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως:
- Να μετρήσει ανάποδα από το 125 μέχρι το 5.
- Να πει τα ονόματα της οικογένειάς του ανάποδα.
- Να λύσει ένα σταυρόλεξο.
- Να ονομάσει τους παίχτες της αγαπημένης σου ομάδας.
- Να πει τις πρωτεύουσες και τις χώρες που γνωρίζεις.
- Να ξαναγράψει το αγαπημένο σου παραμύθι, με πρωταγωνιστές όμως τα αγαπημένα του πρόσωπα.
- Να κοιτάξει ένα βιβλίο και να μετρήσει πόσες φορές μπορεί να βρεις μια λέξη (π.χ. τη λέξη «δέντρο»)
- Να μετρήσει πόσους ανθρώπους συναντά στο δρόμο για το σχολείο.
- Προτείνουμε στο παιδί να σκεφτεί ένα ασφαλές μέρος, όπως το δωμάτιό του ή ένα αγαπημένο του σημείο στη φύση, και να το χρησιμοποιήσει ως “καταφύγιο” σκέψης σε στιγμές έντονου άγχους.
- Αναγνωρίζουμε και επιβραβεύουμε μία συμπεριφορά αναγνώρισης και διαχείρισης του άγχους από το παιδί. Ο στόχος είναι το παιδί να μαθαίνει να αντιμετωπίζει το άγχος του και όχι να το αποφεύγει.