Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα αίσθημα ασφάλειας στο παιδί, όταν γύρω μας συμβαίνουν συχνά απώλειες λόγω φυσικών καταστροφών, δυστυχημάτων και βίας; Πώς επηρεάζονται τα παιδιά από τον καταιγισμό ειδήσεων, που αναπαριστούν απώλειες σε συλλογικό επίπεδο;

Όταν αναφερόμαστε σε απώλειες σε συλλογικό επίπεδο μιλάμε για το συλλογικό πένθος. Το συλλογικό πένθος είναι η αντίδραση και ο κοινός πόνος που βιώνει μια ομάδα ή μια κοινότητα λόγω μιας απώλειας, τραγωδίας ή καταστροφής. Συνδέεται συχνά με εκτεταμένες απώλειες, όπως φυσικές καταστροφές, μαζικές τραγωδίες ή κοινωνικές απώλειες. Η δημιουργία ενός αισθήματος ασφάλειας μετά από συλλογικές απώλειες στα παιδιά είναι βασικής σημασίας, χωρίς ωστόσο να υποτιμάμε την πραγματική δυσκολία της κατάστασης:

• Είμαστε ειλικρινείς και ανοιχτοί. Μπορούμε να πούμε «Ξέρεις ότι πρόσφατα συνέβη μια μεγάλη τραγωδία στην πόλη μας. Αυτό προκάλεσε πολλές αλλαγές και συναισθήματα σε πολλούς ανθρώπους, όπως και σε εμάς. Θα ήθελα να μιλήσουμε γι’ αυτό και να μάθω πώς αισθάνεσαι.»
• Δίνουμε χώρο στο παιδί και ακούμε τα συναισθήματά του. Τα συναισθήματα αυτά μπορεί να σχετίζονται μεταξύ άλλων και με τη συνεχή έκθεση σε ειδήσεις που καλύπτουν τα γεγονότα, ιδιαίτερα στα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας που έχουν ασχολούνται περισσότερο με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Παράλληλα, η υπερενασχόληση με αυτά τα ζητήματα μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μπορεί ενίοτε να πάρει χαρακτηριστικά εθισμού, εθισμού σε αρνητικές ειδήσεις. Σίγουρα υπάρχει ένα κομμάτι μας που θέλει να ενημερωθεί, ωστόσο στο πλαίσιο αυτό χρειάζεται να παίρνουμε και μία απόσταση. Θα μπορούσαμε για παράδειγμα να πούμε «Μου λες ότι νιώθεις λυπημένος γιατί βλέπεις συνεχώς τραγικές εικόνες στα μέσα ενημέρωσης. Είναι φυσιολογικό να νιώθεις έτσι. Καλό θα ήταν να κλείσουμε για αρκετή ώρα το κινητό και την τηλεόραση και να μιλήσουμε. Θα ήθελες να συζητήσουμε περισσότερο για το πώς νιώθεις;»
• Δημιουργούμε μια σταθερή ρουτίνα. Λέμε στο παιδί μας π.χ., «Εμείς ό,τι και να συμβαίνει θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε σταθερό το πρόγραμμα μας όσο μπορούμε και να κάνουμε τις καθημερινές/αγαπημένες μας δραστηριότητες.»
• Προσφέρουμε παρηγοριά και ασφάλεια. Αναγνωρίζουμε ότι πράγματι είναι μία δύσκολη περίοδος και του ενισχύουμε την υποστήριξή μας σε ό,τι κι αν χρειαστεί. π.χ., «Ξέρω ότι αυτή η περίοδος είναι δύσκολη, αλλά είμαι εδώ για να σε ακούσω και να σε στηρίξω. Πρέπει να ξέρεις ότι σε αγαπάω και θα είμαι εδώ για σένα όποτε με χρειαστείς.»

Στο πλαίσιο αυτό χρειάζεται να θυμόμαστε ότι το συλλογικό πένθος έχει μεγάλη σημασία καθώς ενώνει ανθρώπους και κοινότητες, ενισχύοντας την αίσθηση του ανήκειν και προάγοντας τη συνεργασία. Παράλληλα, μέσω του συλλογικού πένθους, οι άνθρωποι επιδεικνύουν αλληλεγγύη και συμπαράσταση προς τους πληγέντες και τις ομάδες που έχουν υποστεί απώλεια. Τέλος, το συλλογικό πένθος μπορεί να αυξήσει την επίγνωση για κοινωνικά ζητήματα και να ενθαρρύνει την αλλαγή και τη βελτίωση των συνθηκών.